Na Mwandishi Wetu, Mtanzania Digital
Shirika la Umoja wa Mataifa la Idadi ya Watu na Afya ya Uzazi(UNFPA) limeipongeza Serikali ya Tanzania kwa kukamilisha zoezi la Sensa ya Watu na Makazi kwa mafanikio makubwa.
Pongezi hizo zimetolewa Dar es Salaama Septemba 28, 2022 na Mwakilishi Mkazi wa UNFPA Tanzania, Mark Bryan Schreiner ambaye ameisifu Serikali kwa kutekeleza sensa ya kwanza kwa mfumo wa kidigitali.
Amesema Tanzania imefanya uwekezaji mkubwa ili kuhakikisha sensa inajumuisha vipengele vyote kufikia viwango vya kimataifa vya sensa ya ubora wa juu jambo ambalo ni la kupongezwa.
“Wiki mbili, kaya milioni 14, wahesabu sensa 205,000. Tanzania nzima na kufikia pembe za hata maeneo ya mbali zaidi, idadi ya Watu na Makazi ya 2022 sensa ilianza kwa kutoa wito kwa Watanzania ‘kujitayarisha kuhesabiwa’.
“Serikali ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania pamoja na Ofisi ya Taifa ya Takwimu(NBS), ilitangaza kuwa kufikia Septemba 5, mwaka huu wastani wa asilimia 99.99 ya kaya zilifikiwa kwenye zoezi hilo jambo ambalo ni la kuvutia katika sensa hii ya kihistoria,” amesema Mark na kufafanua kuwa:
“Kiwango hiki cha juu cha ushiriki katika sensa kinaonyesha dhamira ya serikali na washirika katika kuhakikisha kwamba kila mtu ni mwanajamii mwenye thamani na akuchangia mali katika maendeleo ya nchi.
“Kama mchakato wa kuhesabu umefikia mwisho, na usindikaji na uchambuzi wa data hatua zinaanza, tunatambua lengo kuu la sensa – ahadi ya pamoja ya kutokumuacha mtu nyuma,” amesema Mark.
Amesema upatikanaji wa takwimu hizo muhimu utasaidia wapanga sera na mipango mbalimbali ambao watazitumia kama msingi wa maendeleo endelevu ya Tanzania.
“Upatikanaji wa data ya sensa kitaifa na ngazi ya mtaa ni muhimu ili kuunga mkono uamuzi unaozingatia ushahidi, uwajibikaji na uwazi.
“Ni nyenzo muhimu, kwani takwimu za sensa huongeza uwezo wetu wa pamoja wa kutambua na kujibu mahitaji ya watu wote wa Tanzania.
“Kwa kufikia kaya zote nchini, takwimu za sensa ni chanzo cha kipekee cha habari, inayotoa takwimu za kina ya idadi ya watu iliyogawanywa kulingana na umri, jinsia na eneo,” amesema Mark.
Mwakilishi huyo wa Umoja wa Mataifa(UN), amesema kupitia kuchora ramani ya mahitaji ya makundi yaliyo katika mazingira magumu na yaliyotengwa – wanawake na wasichana, vijana, wazee, watu wenye ulemavu – takwimu za sensa zinaweza kuonyesha ambapo kuna uwezekano wa kutofautiana.
“Idadi ya Watu na Makazi ya 2022 Sensa ni sensa ya kwanza ya kidijitali nchini Tanzania, na ya kwanza kufanya hesabu ya majengo na kushughulikia kitaifa kwa kutumia programu na vifaa vya dijitali.
“Teknolojia za Geospatial zilitumika kutengeneza ramani za maeneo ya sensa, na kukusanya na kuweka kidijitali taarifa za sensa.
“Maeneo ya kuhesabia – maeneo madogo ya kijiografia yaliyopitiwa na mdadisi mmoja wa sensa wakati wa ukusanyaji wa data – zilichorwa kwa maelezo ikijumuisha miundombinu ya umma: shule, afya vituo na vituo vya maji.
“Uwekezaji huu na kiwango sahihi cha maelezo kitaboresha uzalishaji wa data ya ubora wa juu ya idadi ya watu kwa hesabu sahihi ya sensa,” amesema.
Amesema kuwa UNFPA, linajivunia kuwa mshirika katika mchakato huu kwa kutoa msaada wa kiufundi na kifedha kwa Ofisi ya Taifa ya Takwimu za kuandaa zana na kujenga ujuzi kwa ajili ya maendeleo haya ya kiteknolojia.
“Kama ilivyokuwa katika sensa zote za awali nchini Tanzania, UNFPA hutumika kama mshirika wa kiufundi katika kipindi chote mchakato wa sensa – kusaidia awamu ya maandalizi ikiwa ni pamoja na kuchora ramani ya sensa, kutengeneza hati za mwongozo na dodoso, na kuhamasisha rasilimali kupitia juhudi za mashirika.
“Awamu zote za zoezi la sensa ya mara moja kwa muongo zilihitaji maandalizi ya kina na rasilimali – dhamira ya wazi ya uwekezaji katika maendeleo ya Tanzania.
“Ikumbukwe kuwa zaidi ya hayo, sensa inakuja katika kipindi muhimu nchini Tanzania kama idadi ya vijana mahiri inakua, ikitoa wito wa kupanuliwa kwa elimu na fursa za ajira kusaidia maendeleo na kuchochea ukuaji wa uchumi wa nchi.
“Hii ni pamoja na maendeleo ya haraka wa huduma muhimu zinazowakabili vijana, ikiwa ni pamoja na huduma za afya, hasa kwa afya ya uzazi na uzazi,” amesema Mark.
Amesema kupatikana kwa takwimu zinazoonyesha idadi ya watu inaweza kuharakisha malengo ya kitaifa na kimataifa.
“UNFPA iko tayari kwa ushirikiano unaoendelea na Serikali ya Tanzania kusaidia usindikaji, chambuzi na usambazaji wa matokeo ya sensa ya 2022. Kwa sababu kila mtu anahesabu,” amesema Mark.
Sensa ya watu na makazi ilifanyika Agosti 23, mwaka huu nchini kote ambapo matikeo yake yanatarajiwa kutangazwa Oktiba, mwaka huu na Rais Samia Suluhu Hassan.
