Na MWANDISHI WETU
MWAKILISHI Mkazi wa Umoja wa Mataifa (UN) nchini, Zlatan Milisicat amesema pamoja na juhudi za kupigania usawa wa jinsia nchini, safari bado ni ndefu kutokana na vizingiti vinavyoendelea kujitokeza.
Akizungumza katika ufunguzi wa mjadala wa kuchochea kampeni za usawa wa jinsia mwishoni mwa wiki iliyopita, Milisicat alisema usawa wa jinsia ni kiini cha kufanikisha Malengo ya Maendeleo Endelevu (SDGs) hivyo ajenda ya 50-50 ni mizani inayofaa ambayo itakuza utofauti na ujumuishaji kusaidia maendeleo endelevu.
Alisema ulimwenguni kote, kukosekana kwa usawa wa kihistoria katika mamlaka kati ya wanawake na wanaume, kunasababishwa na ukosefu wa usawa ndani na kati ya jamii na nchi, kumekuwa kukisababisha ubaguzi dhidi ya wanawake na wasichana.
Alisema mila, maadili ya kitamaduni na dini vimekuwa vikitumiwa vibaya kupunguza haki za wanawake, kusisitiza ujinsia na kutetea mazoea mabaya.
“Kama matokeo, wanawake vijana hubaki wameachwa mbali na michakato mingi ya maamuzi ambayo wanapaswa kujumuishwa ili waweze kushawishi maamuzi ambayo yanawaathiri na yataathiri vizazi vijavyo. Sisi sote tunayo sehemu ya kuchangia kugeuza wimbi ili kuunda siku zijazo zenye usawa wa kijinsia,” alisema.
Milisicat alisema kupitia vyombo vyenye nguvu kama vile Mpango wa Utekelezaji wa Kitaifa wa Kukomesha Ukatili Dhidi ya Wanawake na Watoto nchini Tanzania, ipo nafasi ya kufufua mipango na ubunifu, kufanya kazi na mabingwa wachanga wa usawa wa kijinsia kwa mabadiliko ya mawazo na tabia, na kushughulikia kwa ufanisi unyanyasaji wa kijinsia na ubaguzi wa kijinsia.
Alisema kuwa kuondolewa kwa vizuizi kwa usawa wa kijinsia kunaweza kuhakikisha kuwa wasichana wanabaki shuleni hadi kuhitimu kwao katika vyuo vya juu, na pia kukuza wanawake kufikia uwezo wao wote, hivyo kuongeza uwakilishi wao katika nafasi za uongozi.
“Kujitolea kwa Serikali ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania kwa usawa wa kijinsia kunatupa fursa kukuza masimulizi ambayo yanatetea ushiriki sawa wa wanawake na wasichana, pamoja na wale wenye ulemavu, katika nyanja zote za kufanya uamuzi,” alisema
Balozi wa Sweden nchini Tanzania, Anders Sjöberg, alisema haki sawa ya elimu ni ya msingi kufanikisha hili na ada ya bure ya masomo nchini ni hatua muhimu mbele katika mwelekeo sahihi.
Alisema katika kiwango cha ulimwengu, ikilinganishwa na 1995, karibu wasichana milioni 130 zaidi wako shuleni leo ambapo miaka 25 iliyopita, ni asilimia 15 tu ya wasichana wote walioshiriki katika elimu ya juu.
“Leo takwimu hiyo ni zaidi ya asilimia 40. Viwango vya ujauzito wa mapema, sababu na matokeo ya ushiriki mdogo wa elimu, umepungua kwa theluthi moja katika kipindi cha miaka 15 iliyopita.
“Wanawake na wasichana hawa wote sasa wanachangia maendeleo. Bado ni muhimu kuzingatia kwamba nambari hizi zinawakilisha wastani wa ulimwengu, na kwamba kuna tofauti kubwa kati ya nchi. Lakini zinatoa dalili kwamba tunaelekea katika mwelekeo sahihi,” alisema balozi huyo.
Alisema wasichana maskini zaidi wana uwezekano wa kuwa nje ya shule, na ni sehemu kubwa ya wale ambao hawataingia kamwe darasani au kuhitimu elimu ya msingi na kwamba tofauti kubwa inabaki kati ya maeneo ya vijijini na mijini.
Aliainisha kuwa ubaguzi unaotegemea jinsia unaendelea kuenea na kwamba ingawa wanawake na wasichana sasa wanaweza kwa kiwango kikubwa kuliko hapo awali kufanya uchaguzi juu ya maisha yao, mwili wao na maisha yao ya baadaye, usawa wa kijinsia uko mbali na biashara ambayo haijakamilika.
“Lazima pia tukumbushe kwamba usawa wa jinsia unahusu wasichana na wavulana, maadili yao na ndoto, kanuni na fursa za kijamii. Ubalozi wa Sweden umekuwa ukitoa msaada kwa kazi ya UN Women juu ya Uongozi wa Wanawake na Ushiriki wa Kisiasa kupitia mradi wa “Wanawake Wanaweza” ambao kwa sasa uko katika awamu yake ya pili,” alisema.
Alisema kupitia mipango anuwai, mradi huo unafanya kazi kuhakikisha kuwa wanawake, pamoja na wale wenye ulemavu, wanaweza kuongoza na kushiriki katika kufanya maamuzi, katika ngazi zote, kwa kuimarisha mazingira ya kutunga sheria na sera.
“Lakini pia kupanua dimbwi la wanawake wenye sifa na uwezo kuongoza katika sekta mbali mbali, ikiwa ni pamoja na kupitia programu zinazoongeza ujuzi wa wanawake, ujasiri na uwezo wa kuongoza.
“Pia kusaidia viongozi wa wanawake katika taasisi za kisiasa zinazojali jinsia, pamoja na bunge na vyama vya siasa, kuvutia, kukuza na kubaki viongozi wa wanawake,” alisema.
