Na Mwandishi Wetu
Sekta ya michezo ya kubahatisha nchini Tanzania imekuwa na ukuaji mkubwa katika miaka ya hivi karibuni na imeendelea kuwa hivyo katika 2018/19.
Miongoni mwa mafanikio hayo ni pamoja na Casino za mtandaoni zimeendelea kutoa mchango mkubwa kwa pato la taifa.
Aidha, ukuaji wa teknlojia ikiwamo kuimarika kwa mkongo wa taifa wa mawasiliano umechochea kiumarika kwa huduma ya mtandao wa inteneti unaorahisisha hata casino bora za mitandaoni kama ilivyo kwa kasino hii bora ya mtandaoni ambayo inafanya vizuri na kuwa miongoni mwa zile zinazochangia pato la taifa.
Hapo utakutana na Casinon bora za Tanzania, utapata machaguo mengi ya michezo ya kucheza, na pia wachezaji kutoka Tanzania wanaweza kufurahia aina zote kuu za michezo ambayo inatolewa kwenye Casino hiyo.
Kwa mujibu wa Bodi ya Michezo ya Kubahatisha Tanzania (GBT), kwa mwaka wa fedha 2017/18 kwenye mapato yanayotozwa kutoka kwenye michezo ya kubahatisha Casino za mtandaoni pekee zilichangia asiliami 14.61 huku kwa mwaka uliofuata 2018/19 zikichangia asilimia 19.22 ya mapato hayo sawa na asilimia 20.22. Zaidi unaweza kutembelea gamingboard.go.tz.
Hivyo, kwa maneno mengine ni sawa na kusema kwamba Casino hizo zilirekodi ongezeko la asilimia 31.55 kutoka Shilingi bilioni 14.61 mwaka 2017/18 hadi kufikia Shilingi bilioni 19.22 mwaka 2018/19.
Hadi kufikia mwaka 2018/19 kulikuwa na jumla ya Casino za mtandaoni 16 zilizosajiliwa na Bodi ya michezo ya kubahatisha nchini. Bila shaka, ukuaji huo unasababishwa na ukuaji thabiti wa uchumi, msaada wa sera na Serikali, mfumo mzuri wa udhibiti, na maendeleo ya teknolojia.
Kwa sababu ya mazingira mazuri ya biashara, tasnia imeendelea kushuhudia washiriki zaidi kutoka asili ya kimataifa na ya ndani.
Kulingana na Bodi ya Michezo ya Kubahatisha ya Tanzania (GBT), ukuaji wa sekta ya michezo ya kubahatisha unaweza kuthibitishwa na upanuzi wa shughuli za leseni zilizopo na kuingia kwa waendeshaji wapya.
“Hii ni kukabiliana na uwepo wa mazingira yanayofaa ya utendaji, pamoja na kazi nzuri ya sura. Wakati wa mwaka 2018-19, kulikuwa na ukuaji uliorekodiwa wa 20.69% katika ukusanyaji wa ushuru wa michezo ya kubahatisha, ambayo iliongezeka kutoka TZS 78.8 bilioni mnamo 2017-18 hadi TZS 95.1. billioni 2018-19, ” inaeleza ripoti hiyo ya GBT.
Pia, GBT inafafanua kuwa wawekezaji wa michezo ya kubahatisha walioongezeka wameathiri moja kwa moja ustawi wa uchumi na kijamii wa nchi.
Kama ilivyoelezewa na GBT, jumla ya ushuru wa michezo ya kubahatisha iliyokusanywa kutoka kwa tasnia ilionyesha ukuaji thabiti kwa muda ambapo ukuaji wa 520.15% ulirekodiwa kwa miaka mitano, kutoka TZS 15.33 bilioni mnamo 2014-15 hadi TZS 95.07 bilioni mnamo 2018-19.
“Athari za kiuchumi za michezo ya kubahatisha nchini Tanzania zinaweza kuonyeshwa katika mambo kadhaa kama ifuatavyo: Chanzo cha ushuru kwa Serikali. Serikali imefurahia mapato makubwa kutoka kwa sekta ya michezo ya kubahatisha kwa njia ya ushuru wa michezo ya kubahatisha.
“Ukusanyaji wa ushuru wa michezo ya kubahatisha umekuwa ukiongezeka kwa muda ambapo kufikia mwaka wa fedha 2018-19 serikali ilikusanya TZS 95.7 bilioni. Hili ni ongezeko la 21.51% ikilinganishwa na TZS 78.76 bilioni zilizokusanywa mwaka 2017-18,” anasisitiza ripoti hiyo.
Kwa kuongezea, inabainisha kuwa ongezeko hilo linachangiwa na ukuaji wa mashine ya Slot ambayo imeandikwa ukuaji wa 374.74% kutoka TZS 2.89 bilioni mwaka 2017-18 hadi TZS 13.72 bilioni mwaka 2018-19.
“Kubashiri Michezo ilirekodi ukuaji wa 57.16% kutoka TZS 30.56 bilioni mwaka 2017-18 hadi TZS 48.25 bilioni, Casino ilirekodi ukuaji wa 31.55% kutoka TZS 14.61 bilioni mwaka 2017-18 hadi TZS 19.22 bilioni mwaka 2018-19,” inafafanua ripoti hiyo .
Chanzo cha uwekezaji
Aidha, sekta ya michezo ya kubahatisha kama chanzo muhimu cha uwekezaji wa kigeni. “… Michezo ya kubahatisha ni chanzo cha uwekezaji wa moja kwa moja wa kigeni kwa njia ya fedha zilizopelekwa nchini kuanzisha biashara ya michezo ya kubahatisha. Mfuko huo unakuwa tayari kupatikana kwa uwekezaji katika sehemu anuwai za uchumi na hivyo kuboresha uwezo wa uzalishaji wa nchi na mwishowe mapato ya kitaifa. “
Kwa kuongeza, biashara ya Michezo ya Kubahatisha hutoa utaratibu wa kuunda mtaji katika uchumi, kulingana na Bwana Mbelwa. “Hii hutokea kwa kukusanya kiasi kidogo cha fedha katika uundaji mkubwa wa mitaji ambayo inaweza kuingizwa katika sekta ya kifedha kwa mfuko wa uwekezaji wenye maana.”
“Jumla ya Shilingi trilioni 2.5 zililipwa kupitia aina tofauti za shughuli za michezo ya kubahatisha wakati wa mwaka 2018-19, kati ya hizo TZS 2.3 trilioni zilirudishwa kwa umma wa michezo ya kubahatisha kama zawadi. Kurudi kwa wachezaji kwa njia ya zawadi kuliwakilisha 91% ya jumla ya malipo. “
Mbali na hayo, GBT inadai kwamba sekta ya michezo ya kubahatisha imekuwa ikifanyakazi kama daraja kwa Tanzania kupata ubunifu wa kiteknolojia kutoka mataifa yaliyoendelea.
“Uhamishaji wa teknolojia umewezesha masoko yetu kupata aina tofauti za teknolojia ya kisasa kutoka masoko yenye maendeleo na ya kisasa. Teknolojia ya kisasa ya michezo ya kubahatisha imeleta ufanisi katika mwenendo na udhibiti wa michezo ya kubahatisha na hivyo kuongeza mchango wa sekta hiyo kwa uchumi wetu.
“Uhamishaji wa teknolojia umejenga uwezo wetu wa ICT wa ndani ambao unawezesha kupatikana kwa huduma za msaada kwa wakati unaofaa na kwa gharama nafuu,”.
GBT inasema sekta ya michezo ya kubahatisha katika kaunti hiyo imekuwa na jukumu muhimu katika kuunda kazi.
Kuhusu fursa za ajira zilizozalishwa kwenye michezo ya kubahatisha hasa ya mtadaoni: “Sekta ya michezo ya kubahatisha inaendelea kutoa ajira kwa watu wetu. Watanzania wengi wameajiriwa katika kampuni anuwai za michezo ya kubahatisha ama moja kwa moja au kwa njia isiyo ya moja kwa moja.
“Kwa ajira ya moja kwa moja, watu wameajiriwa kufanya kazi katika kampuni anuwai za michezo ya kubahatisha na wanapata mishahara ya kila mwezi na mshahara. Kwa upande mwingine, ajira isiyo ya moja kwa moja hufanyika wakati watu wanaajiriwa kupitia shughuli za kiuchumi zinazoibuka kwa sababu ya uanzishwaji wa michezo ya kubahatisha.
“Jumla ya watu walioajiriwa katika tasnia ya michezo ya kubahatisha nchini Tanzania wakati wa 2018-19 inakadiriwa kuwa 20,000. Ajira nyingi ziko kwenye mashine za yanayopangwa na shughuli za Ubashiri wa Michezo.”
Walakini, kuzuka kwa janga la COVID-19 kulikuwa na athari zisizotarajiwa kwa tasnia nyingi lakini sekta ya michezo ya kubahatisha ilionekana kuwa salama nchini Tanzania. Wakati ambapo nchi jirani ziliweka vikwazo katika vita dhidi ya COVID-19, rais wa marehemu Dkt John Magufuli alikataa njia hiyo. Tofauti na mataifa mengine, kasino hazikufungwa Tanzania wakati mapato ya wafanyabiashara wa kamari mkondoni yalibaki thabiti katika pande zote
Hii ina maana kwamba Tanzania bado imeendelea kuwa sehemu salama zaidi kwa kampuninza michezo ya kubahatisha kutokana na kuwa na sera na mazingira rafiki ya kufanya hivyo.
Kwani pamoja na michezo ya kubahatisha kuelezwa kama chazno cha mmomonyoko wa maadili kwa vijana lakini bado bodi ya michezo ya kubahatisha nchini(GBT) imeendelea kuwa na sera na kauli mbiu nzuri ambazo zinalinda washiriki wa michezo hiyo.
Hivyo uwekezaji kama ule wa Casino za mtandaoni unatazamiwa kukua zaidi hapo baadaye kwa mujibu wa GBT.
Hii imekuwa ni pamoja na kuendelea kufanya kampeni za mara kwa mara ambazo pamoja na mambo mengine zimekuwa zikibeba elimu mbalimbali ya kuwakumbusha washiriki wa michezo hiyo juu ya kutokucheza kupita kiai kwa ajili ya manufaa yao.
