Na Esther Mnyika, Mtanzania Digital
Kilimo kimeendelea kuwa uti wa mgongo wa uchumi wa Tanzania, kikiajiri zaidi ya asilimia 75 ya wananchi. Sekta hii inachangia kwa kiasi kikubwa katika maendeleo ya nchi na kutoa ajira kwa wakazi wa maeneo ya vijijini. Pamoja na changamoto mbalimbali zinazokabili sekta hii, serikali na wadau wamekuwa wakifanya juhudi kubwa ili kuhakikisha kilimo kinakuwa mkombozi wa kiuchumi na kijamii kwa wakulima na Taifa kwa ujumla.
Mchango wa Serikali kwenye Sekta ya Kilimo
Serikali imeweka mikakati ya kuinua sekta ya kilimo kwa kutoa ruzuku, zana bora za kilimo, na kuhakikisha wakulima wanapata mbegu na mbolea za bei nafuu. Waziri wa Kilimo, Hussein Bashe, alieleza wazi katika ziara yake ya hivi karibuni mkoani Tabora na Shinyanga kuwa serikali ya awamu ya sita chini ya uongozi wa Rais Dk. Samia Suluhu Hassan imejikita kuboresha kilimo ili kukabiliana na changamoto za uzalishaji mdogo na kuwaletea wakulima tija zaidi. Akizungumzia nia ya Rais Samia kuinua sekta hii, Bashe alisema, “Rais anafanya kazi kubwa na ana nia ya dhati ya kuinua Sekta ya Kilimo. Ni wakati wa Halmashauri kuwa sehemu ya kutekeleza maono haya kwa kuinua uchumi wa kilimo ili kuondoa umasikini.”
Elimu na teknolojia ya kilimo kwa vijana
Kilimo hakifungwi tu kwa wazee au jamii ya vijijini pekee, bali vijana wengi wamejikita kwenye kilimo cha kisasa na cha kijasiriamali. Serikali imeanzisha programu mbalimbali za kutoa elimu na kuhamasisha vijana kuhusu fursa zilizopo kwenye sekta ya kilimo. Hii imesaidia kuhamasisha uzalishaji wa kisasa unaotumia teknolojia mpya na mbinu za kisasa, hali inayowavutia vijana wengi kujiingiza katika sekta hii kwa matumaini ya kuondokana na hali ya ukosefu wa ajira.
Pia, serikali imekuwa ikiimarisha huduma za ugani ili kuwasaidia wakulima kutumia mbinu bora za kilimo zinazowezesha uzalishaji wenye tija. Waziri Bashe alieleza kuwa: “Serikali inawaletea maafisa ugani kwa lengo la kuwa chachu ya mabadiliko katika kilimo na kuhakikisha kila kata kunakuwa na zao la kuzalisha lenye matokeo ya baadaye.”
Uwekezaji kwenye zana za kilimo
Katika ziara yake, Waziri Bashe alitangaza kugawa zana mbalimbali za kilimo kwa wakulima wa pamba, ikiwemo trekta 400, pikipiki 1,000, na baiskeli 2,500. Zana hizi zitaongeza tija katika uzalishaji wa pamba, hasa kwa wakulima wa maeneo ya Tabora, Shinyanga, na mikoa mingine inayojishughulisha na kilimo cha zao hilo. Pia, Waziri huyo aliahidi kuongeza mabwawa ya kuhifadhi maji ili kuwezesha kilimo cha umwagiliaji na kuzalisha mazao kwa tija zaidi.
Changamoto za siasa katika kilimo
Hata hivyo, licha ya jitihada hizi, Waziri Bashe alikemea siasa zinazoingizwa kwenye sekta ya kilimo, akieleza kuwa: “Siasa zinaharibu maisha ya wakulima, na sitoruhusu kuchezea sekta ya kilimo ninayosimamia,” anasema Bashe.
Bashe alisisitiza kuwa serikali inafanya kazi kwa bidii kuboresha maisha ya wakulima kupitia ruzuku na mbinu bora za kilimo, lakini baadhi ya wanasiasa wamekuwa wakiingiza siasa zisizo na tija katika sekta hiyo.
Aliongeza kuwa serikali haitatoa bidhaa feki kwa wakulima na kuwataka wapuuze uvumi huo. Alieleza kuwa: “Serikali haiwezi kutoa dawa feki, mbegu feki au wanunuzi feki kwa wakulima.”
Mikakati ya kuinua uzalishaji wa mazao ya kilimo
Tanzania ina lengo la kufikia uzalishaji wa tani 500,000 za Pamba kila mwaka, kutoka uzalishaji wa sasa wa tani 284,000. Halmashauri za mikoa 17 zinashiriki katika uzalishaji wa Pamba, na Wilaya ya Igunga mkoani Tabora inaongoza kwa uzalishaji wa zao hili. Waziri Bashe alieleza kuwa Wilaya hiyo ina uwezo wa kuzalisha hadi tani 100,000, ikiwa wakulima watatumia ipasavyo zana bora za kilimo na kuzingatia mafunzo yanayotolewa na maafisa ugani.
Katika ziara yake, Bashe alisisitiza umuhimu wa huduma za ugani katika kuongeza tija na uzalishaji. “Huduma za ugani ni muhimu ili kuwa na tija katika kilimo. Utafiti na mbegu bora ni sehemu ya mkakati wa kuhakikisha uzalishaji unakuwa na tija zaidi,” alisema Bashe.
Aidha, alitoa maagizo ya kujengwa kwa mabwawa zaidi na miundombinu ya umwagiliaji katika maeneo yenye uwezo mkubwa wa uzalishaji kama Igunga na Shinyanga. Mabwawa haya yatasaidia kuhifadhi maji na kuyatumia kwa kilimo cha umwagiliaji wakati wa kiangazi.
Mipango ya baadaye katika kilimo cha Tanzania
Serikali ya Tanzania imejipanga kuendelea kuwekeza katika kilimo ili kuhakikisha wakulima wanapata faida zaidi kutokana na juhudi zao. Waziri Bashe alitangaza kuwa serikali ina mpango wa kuchimba mabwawa zaidi ili kuwezesha kilimo cha umwagiliaji na kuzalisha mazao kwa wingi.
Kwa mfano, mradi wa umwagiliaji wa Nyida, mkoani Shinyanga, unaendelea kujengwa kwa gharama ya shilingi bilioni 55. Waziri Bashe alisema kuwa mradi huu utawezesha wakulima kulima mara mbili kwa mwaka kwa kutumia maji ya mvua na ya bwawa hilo, hali ambayo itaongeza uzalishaji na kipato cha wakulima.
Sekta ya kilimo nchini Tanzania inakua na kuwa sehemu muhimu ya maendeleo ya uchumi na kijamii. Pamoja na changamoto kadhaa, juhudi za serikali, hasa katika kutoa ruzuku, zana za kilimo, na huduma za ugani, zinaendelea kuinua sekta hii. Kwa kuwekeza katika miundombinu ya umwagiliaji, kuimarisha elimu ya kilimo, na kuwapatia wakulima zana bora, Tanzania inaweza kuona ongezeko la uzalishaji wa mazao, hivyo kuinua uchumi na kuondoa umasikini kwa wananchi.
Kilimo kinaendelea kuwa sekta yenye matumaini makubwa ya kuleta mabadiliko makubwa kwa wakulima na taifa kwa ujumla. Serikali inaendelea kuweka mikakati madhubuti ili kuhakikisha Tanzania inakuwa mzalishaji mkubwa wa mazao ya chakula na biashara kwa masoko ya ndani na nje ya nchi.
